Zoals je waarschijnlijk hebt gehoord, staat live theater tegenwoordig voor een aantal uitdagingen, in Pittsburgh en in het hele land. Maar kleine, sjofele toneelgroepen behoren tot degenen die doorzetten. Sommigen vinden zichzelf zelfs opnieuw uit.
Een voorbeeld is Pittsburgh International Classic Theatre, opgericht in 1996. PICT, eerst bekend als Pittsburgh Irish & Classical Theatre, was een belangrijk onderdeel van de levendige theaterscène van de stad in die tijd. Maar in 2022 ontsloeg de groep – die toen nog gespecialiseerd was in werken die hun oorsprong vonden in de Britse eilanden, dat wil zeggen Shakespeare-, Beckett- en Dickens-bewerkingen – zijn oude artistiek directeur en ging op pauze.
In 2023 koos de groep een nieuwe artistiek leider. Theaterveteraan en geboren in Monessen Elizabeth Elias Huffman heeft de groep omgedoopt tot Pittsburgh International Classic Theatre, met een missie om de reikwijdte van het repertoire uit te breiden als een manier om een breder en diverser publiek op te bouwen.
In 2024 verscheen PICT opnieuw met zijn eerste volledige productie onder Huffman, het nieuwe toneelstuk ‘Andy Warhol’s Tomato’ uit de in Pittsburgh geboren Vince Melocchi. Eerder dit jaar vond daar de Amerikaanse première plaats van de nieuwe bewerking van ‘Miss Julie’ van de internationaal bekende Brits-Hongkongse toneelschrijfster Amy Ng.
En deze week voert PICT zijn tweede productie van het kalenderjaar op – de eerste keer sinds 2021 – met wederom een Amerikaanse première van een wereldwijd geproduceerde toneelschrijver.
‘First Lady’ is de satire van de Turks-Franse toneelschrijver Sedef Ecer uit 2015 over de laatste dagen aan de macht van de first lady van een naamloze en fictieve ‘moderne ‘bananenrepubliek’ ergens in de buurt van het oude Mesopotamië.’ In een vertaling door Amelia Parenteau loopt de show van donderdag 2 oktober tot en met 11 oktober in Carnegie Stage in Carnegie.
Het rijpe uitgangspunt van de show: te midden van massademonstraties is de president het land ontvlucht en heeft hij zijn verwende vrouw Ishtar achtergelaten in hun zomerpaleis met haar transstylist, haar hardgebeten stafchef en een jonge vrouwelijke journalist die is opgeroepen om de first lady te interviewen voor een live-uitzending die bedoeld is om de opstand te kalmeren.
De productie is multimediaal, met videoprojecties en een complex geluidsontwerp. Ondertussen draait een groot deel van de komedie om de onervarenheid van verslaggeefster Yasmine (ze schrijft meestal over de visserij, niet over politiek) en het langzame besef van de ogenschijnlijk onwetende Ishtar dat het publiek misschien meer geïnteresseerd is in vrijheid dan in een televisierondleiding door haar garderobe.
Artistieke toetsstenen omvatten alles van Alfred Jarry’s absurdistische klassieker ‘Ubu Roi’ tot Selena Fillingers succesvolle Broadway-komedie ‘POTUS’ (hier vorig jaar opgevoerd door City Theatre) en het oeuvre van Armando Iannucci, maker van tv’s ‘Veep’ en regisseur van de duistere komedie ‘The Death of Stalin’ uit 2017.
In ‘First Lady’ regisseert Adil Mansoor Huffman zelf (die van Syrische afkomst is) als Ishtar, met Doren Elias als adviseur Elish, Treasure Treasure als stylist Gazal en Milia Ayache als Yasmine.
Huffman zorgde voor de Amerikaanse première van het stuk met een persoonlijke oproep aan Ecer.
“’First Lady’ komt zo actueel”, zegt Huffman. “Het spreekt zo over het moment waarin we nu leven. En het is ook grappig!”
Inspiratiebronnen uit het echte leven voor ‘First Lady’ zijn onder meer het regime van de Syrische autocraat Bashar al-Assad – wiens regering in 2011 met een revolutie werd geconfronteerd – en de protesten in het Gezi Park in 2013 in Ecers eigen Turkije. Assad werd in 2024 omvergeworpen.
“Toen Eliza mij het script stuurde, was ik onder de indruk dat elk theater er nu over zou nadenken”, zei Mansoor. “Het gaat over een staatsgreep van een burger tegen een tirannieke regering. … De inhoud voelde zo spannend en urgent.”
“Het zou heel gemakkelijk kunnen zijn om te zeggen: ‘O, dat zijn de problemen daar.’ Terwijl dat in werkelijkheid overal problemen zijn”, voegt Mansoor toe. “Totalitaire regeringen zijn door tijd en ruimte heen, ze zijn niet specifiek.”
Zoals Ecer zelf in persmateriaal zegt: “We kunnen de wereld niet veranderen, maar misschien kunnen we hopen dat het publiek zichzelf vragen zal stellen over macht, over hoe kwetsbaar democratieën zijn, over hoe gemakkelijk ze kunnen worden beschadigd. Zelfs sterke democratieën kunnen in feite heel, heel gemakkelijk worden beschadigd.”
Als onderdeel van Huffmans plan om PICT-toneelstukken te verbinden met de bredere cultuur, omvat de run van “First Lady” verschillende speciale evenementen in Carnegie Stage.
Op dinsdag 7 oktober is er een Turkse en Franse culturele viering met de muziek van de Pittsburgh-band (toevallig genaamd) Ishtar, de Egyptische toetsenist Moe Nassar, zanger Suki Eggert met Swing Dynamic, buikdansen en een persoonlijk gesprek met Ecer en Parenteau. (Er is ook een diner op 10 oktober en een gesprek met Ecer in een nabijgelegen restaurant.)
Talkbacks na de matinee zijn onder meer ‘Revolution and Global Repercussions’ (zon. 5 oktober, met een panel van deskundigen) en ‘When Two Worlds Collide: Translating From French to English’ (za. 11 oktober, met Ecer en Parenteau).
