Kharkiv, Oekraïne – Arkadii Rubin vertelt zijn vrouw niet langer wanneer er ’s nachts een luchtaanval sirene is. ‘Waarom zou ik haar wakker maken? Ze moet slapen.’
Hanna Rubin, zijn vrouw, besloot om de Air Raid Alert -app vorig jaar van haar telefoon te halen. Ze wil niet meer weten of er inkomende bedreigingen zijn voor hun huis in Kharkiv. Ze zou liever proberen te slapen.
Op dit punt in de oorlog heeft de behoefte aan slaap de angst voor de nacht overwonnen, zegt psycholoog Yuliia Krat die werkt met East SOS, een non -profit die mensen helpt die door de oorlog zijn getroffen. Ze ziet tegenwoordig tegenwoordig patiënten met slaapproblemen.
Het “verstoort nu alle Oekraïners”, zegt ze. “Het maakt niet uit of ze zijn geëvacueerd of (intern ontheemd). Of ze zijn gewoon de lokale bevolking in dnipro … mensen komen met slaapstoornissen of depressie.”
Haar advies voor hen is hetzelfde als voor iedereen die lijdt aan slapeloosheid: leg je telefoon weg, vermijd afleidingen.
Maar Oekraïners hebben niet altijd de optie om afleidingen te voorkomen. Russische aanvallen komen vaak ’s nachts – drones, raketten, artillerie. In veel gevallen over meer dan drie jaar oorlog hebben mensen geslapen of geprobeerd te slapen, in hun huizen toen oorlogsacts de nacht verbrijzelden.
Buiten deze aanvallen verspreidt de duisternis en stilte in Kharkiv, de op een na grootste stad van Oekraïne, griezelig-waardoor het uitziet, in sommige gebieden, zoals een spookstad. Het is geen kwestie van stemming: overal in Oekraïne is de nacht donkerder. Satellietbeelden worden weergegeven Een aanzienlijk dimmen van de lichten ’s nachts, terwijl de steden straatlantaarns uitschakelen om de taak van Rusland moeilijker te maken, omdat de energiecentrales van Oekraïne worden vernietigd in Russische aanvallen en omdat mensen gewoon vertrekken naar andere delen van Oekraïne, Europa – of ergens anders dat veiliger is.
Laden …
Hanna, Arkadii en hun tweejarige dochter Leya werden vóór 7 uur in januari 2024 gewekt door een staking in hun buurt. Minuten later raakte een nieuwe staking het gebouw naast de deur. De schokgolven en granaatscherven hebben glas in hun eigen appartement verbrijzeld en Arkadii’s armen en rug gesneden.
In de nachten onmiddellijk na de aanval: “We konden helemaal niet slapen. Slapen ongeveer 10 minuten per keer. Na de hit aanvankelijk, voor de eerste drie dagen, hadden we helemaal niet geslapen”, zegt Hanna.
Wanhopig naar een goede rust, verlieten ze hun huis in Kharkiv en reden een paar uur verder weg van de frontlinies om in een hotel in het bos van Poltava te verblijven. Dat doen ze nog steeds om de paar maanden, wanneer de angst en uitputting van het leven in Kharkiv hen overweldigt. Gewoon om te slapen.
Slapen uit uitputting is echter niet hetzelfde als het slapen vrij van oorlog.
“Als we vóór oorlog hadden wat volledige slaap kan worden genoemd, nu is het noodzakelijk slaap. Ons brein kost zoveel als het nodig is om te blijven leven”, zegt Krat.
Dat is hoe Volodymyr Lohinov zegt dat hij meestal slaapt wanneer hij in dienst is als brandweerman en stukjes slaap pakt als dat nodig is. Tijdens de oorlog is het nog erger geworden.
“We hadden drie en vier nachten zonder slaap,” herinnert Lohinov zich over de tijd dat de oorlog begon met de volledige invasie van Rusland in februari 2022. “Je hebt een spaasje, je hebt een plek gevonden, je slaapt. Dat is het.”
Hij zegt dat zijn brandbestrijdingsploeg verschillende patronen heeft opgemerkt over de aanvallen. “Het varieerde veel. We hadden een tijd dat ze een exacte schema van hun aanvallen hadden. We wisten bijvoorbeeld dat het nu 23.00 uur is, en we zullen ballistiek (raketten) hebben zoals S-300 (oppervlakte-lucht raketten) die nu naar ons toe kwamen. Toen verschoven ze naar 1 uur daarna om 3 uur daarna, we werden om 5 uur geraakt, we werden om 5 uur geraakt, we werden om 5 uur geraakt”
Maar ongeacht de exacte timing, veel mensen merken dat oorlog een tijd heeft veranderd die rustgevend moet zijn in één gevuld met angst.
De vader van Lohinov, Vladyslav Lohinov, werd vorig jaar gedood tijdens een nachtaanval. Ook een brandweerman, hij werd gedood tijdens dienst. Het was op een nacht in april toen vader en zoon allebei op telefoontjes waren die reageerden op stakingen in de stad, niet ver van elkaar.
Terwijl elke man de eerste vernietigingsronde behandelde, kwam waarschuwing uit een nieuwe aanval: degene die dat zou doen Dood de vader van Volodymyr.
Hanna en Arkadii Rubin vertellen Leya niet over luchtaanvalwaarschuwingen. Ze willen haar zoveel mogelijk beschermen tegen de stress van deze nachtelijke aanvallen en het trauma van de oorlog. Ze vertellen haar dat de geluiden van oorlog eigenlijk onweersbuien zijn of leverwagens lossen.
“Ze hoeft niet te weten hoe wreed deze wereld is, althans zolang ze het niet volledig begrijpt”, zegt Arkadii.
Ze spelen een overtuiging, maar het is ook waar dat echte bezorgwagens ’s nachts niet langer in de straten van Kharkiv zijn. De laatste tijd is de stad stil in het donker – meer nog dan voor de oorlog. De meeste mensen zijn thuis. De politie handhaaft een avondklok om 23.00 uur, dus straatlantaarns zijn gebleken en de straten zijn vrijgemaakt van burgers, met enkele uitzonderingen na.
De duisternis heeft zich ook binnenshuis verspreid, omdat stroomverlies gebruikelijk werd tijdens de oorlog, vooral in de winter. Mensen hebben het moeten doen met zaklampen, kaarsen en af en toe generatoren als door Oekraïne gerantsoeneerde energie.
Maar zelfs met deze stille en duisternis ’s nachts, kost het genezing van dit nachtelijke trauma tijd, zegt Krat. Een van de grote uitdagingen die ze ziet met mensen die naar haar toe komen met problemen met slapen, is om de stilte te accepteren – en deze niet gelijk te stellen aan de verwachting van iets gevaarlijks.
“Ze hebben tijd nodig om te wennen aan het feit dat het stil kan zijn. En stil betekent niet dat er iets gaat ontploffen”, zegt ze. “Het betekent dat ze nu kunnen slapen.”
