DICHTBIJ POKROVSK, Oekraïne In een klein stadje buiten Pokrovsk, een stad in het oosten van Oekraïne die wordt belegerd door Rusland, leidt een soldaat een pantservoertuig over een modderige, besneeuwde weg. In de vroege winterduisternis flitsen lichten aan de horizon terwijl de twee legers artillerievuur uitwisselen.
Op de oprit van een vervallen huis werken twee soldaten snel onder het schijnsel van koplampen, terwijl ze wapens vanuit een schuur in de achterkant van een gehavende vrachtwagen laden. “Ze gaan een van onze drones meenemen het veld in”, zegt een 35-jarige militaire technicus genaamd Yurii.
Om veiligheidsredenen weigert Yurii gefotografeerd te worden en deelt hij alleen zijn voornaam. Hij zegt dat hij videogameprogrammeur was voordat hij eerder dit jaar dienst nam in het Oekraïense leger. Nu maakt hij deel uit van een drone-eenheid die de 68e Afzonderlijke Jaeger Brigade van Oekraïne ondersteunt, die belast is met het helpen verdedigen van Pokrovsk.
De strategische mijnstad en het transportknooppunt worden gedeeltelijk omsingeld door een veel grotere strijdmacht van Russische infanterie en artillerie. De gevechten hier zijn afgelopen voorjaar begonnen en het is voor beide partijen bitter en kostbaar geweest. Maar tot nu toe hebben Oekraïense verdedigers stand kunnen houden, deels dankzij de dodelijke effectiviteit van de Oekraïense dronepiloten.
Yurii’s taak is het bouwen en repareren van enkele van de meest dodelijke drones die over het slagveld vliegen. Hij kijkt toe terwijl de bemanning twee van zijn vijfbladige drones, zo groot als kleine grasmaaiers, in de vrachtwagen tilt. “Ze zijn niet de nieuwste technologie, maar ze zijn een beetje ons werkpaard”, zegt hij over dit model.
Vervolgens laden de mannen voorzichtig ruwe, maar dodelijk uitziende zelfgemaakte bommen. Ze lijken op verroeste buizen voorzien van vinnen en stalen knokkels.
“We zullen deze aan de drone bevestigen en ze dan vanavond laten vallen”, zegt een van de soldaten, een 34-jarige drone-pelotoncommandant die de militaire roepnaam Sonik draagt.
Ze rijden weg terwijl Yurii voorop gaat in de werkplaats – vol met technici en soldaten – waar deze wapens worden gebouwd en gerepareerd. In een hoek zoemt een 3D-printer weg, die vervangende onderdelen maakt voor beschadigde drones. Volgens Yurii is de locatie van dronecellen zoals deze langs het oostfront een zorgvuldig bewaard geheim.
“Dit zou een prioritair doelwit zijn als je onze locatie aan de Russen zou onthullen, dus doe dat alsjeblieft niet”, zegt hij.
Voor Oekraïne betekent een tekort aan mankracht een groeiende afhankelijkheid van oorlogvoering op afstand
Geconfronteerd met een wanhopig tekort aan mankracht, heeft Oekraïne zich steeds meer tot onbemande luchtdrone-eenheden zoals deze gewend, evenals op afstand bestuurbare gevechtsvoertuigen die op de grond opereren. Het doel is om de opmars van Rusland te vertragen en hun strijdkracht te verzwakken, terwijl zo min mogelijk Oekraïense soldaten moeten worden opgeofferd.
Volgens één maatstaf werkt de strategie. Een non-profitorganisatie genaamd het Institute for the Study of War (ISW) ontdekte dat Rusland bijna 60 soldaten, doden en gewonden, opoffert voor elke vierkante kilometer veroverd gebied in Oost-Oekraïne. ISW meldde dat Rusland alleen al in het Pokrovsk-gebied in een periode van twee weken eerder deze maand maar liefst 3.000 slachtoffers heeft verloren.
Iets verderop, in een tweede huis, de ramen zorgvuldig bedekt met zwart plastic, maakt het operationele personeel van het drone-commandocentrum zich op voor het dodelijke werk van de nacht. Het is een grauwe plek die eruitziet als een rustiek jachtkamp, vol met zoemende computers en grote flatscreen-tv’s.
“Ik kijk naar 16 tot 18 uitzendingen (uitgezonden) van onze vriendelijke dronepiloten”, zegt de dienstdoende officier van het team, een bebaarde 37-jarige man die de roepnaam Pip draagt. Het is zijn taak om piloten te helpen Russische eenheden sneller en efficiënter te targeten.
Hij zegt dat zijn team ook piloten kan helpen die dicht bij de frontlinies werken en samenwerken met andere soorten eenheden, waaronder Oekraïense infanteriegevechten vanuit loopgraven en vestingwerken.
“Als vijandelijke infanterie onze posities nadert, openen onze (soldaten) het vuur met machinegeweren en gaat de vijand liggen. Ze letten niet langer op onze drones, en dan maken we ze af, we doden ze”, zegt Pip, terwijl hij een van de drones beschrijft. de tactieken die gewoonlijk door zijn mannen worden gebruikt.
“We proberen zoveel mogelijk (Russen) uit te schakelen”
Al snel komen radio’s knetterend tot leven terwijl piloten beginnen in te checken. Oekraïense drones, zwaar van bommen, zweven in de duisternis boven velden en verlaten boerderijen. Hun camera’s “zien” in infrarood, op zoek naar de hittesignatuur van menselijke lichamen tegen de besneeuwde grond. Na een korte wachttijd stuurt een van de piloten live video terug van een Russische soldaat, zijn vorm duidelijk zichtbaar.
Terwijl de drone dichterbij komt, kun je de Rus naar voren zien kruipen richting de Oekraïense linies, zich blijkbaar niet bewust van het gevaar boven hem. Dan wordt een van de bommen van de drone losgelaten, zichtbaar terwijl deze naar beneden tuimelt en een voltreffer scoort. Een lichtflits barst los op het scherm. Als het vervaagt, ligt de Rus nog steeds in de sneeuw.
Pip knikt tevreden over de nauwkeurigheid van zijn piloot. “Dat was dichtbij, het was heel dichtbij”, zegt hij. Er is een korte viering in het commandocentrum voordat het team verdergaat om andere aanvallen te coördineren.
Volgens Pip betekent elke moord die ze vanavond scoren één Rus minder die de verdediging van Oekraïne zal bedreigen. “We doen dit elke dag, non-stop”, zegt hij.
De brute realiteit is echter dat beide partijen drones intensiever en effectiever gebruiken naarmate deze oorlog voortduurt. Op afstand bestuurbare vliegtuigen vliegen honderden kilometers om steden, militaire installaties en fabrieken ver van de frontlinies aan te vallen. Kleine, dodelijke drones zwermen over bevroren loopgraven, velden en stadsstraten in plaatsen als Pokrovsk, waarbij zowel Russen als Oekraïners omkomen.
Yurii, de voormalige programmeur van videogames, zegt dat hij gelooft dat de operatie van Oekraïne slimmer en dodelijker is dan de Russische dronemacht. Hij denkt dat de aanvallen van deze eenheid de opmars van Rusland verzwakken, waardoor Moskou een hoge prijs moet betalen.
Maar hij zegt ook dat het duidelijk is dat op afstand bediende wapens niet voldoende zullen zijn om het veel grotere Russische leger volledig te stoppen.
“We proberen zoveel mogelijk Russen uit te schakelen voordat ze onze posities bereiken”, zegt Yuri. ‘Maar soms zijn het er gewoon te veel. Het is onmogelijk om ze vast te houden.’
