Op een recente doordeweekse middag keek Matthew Walker tv met een paar van zijn buren in de lobby van Center Avenue Housing in het Hill District in Pittsburgh.
Bij de receptie was een felgekleurde muur bedekt met historische zwart-witfoto’s van het vorige leven van het gebouw als YMCA.
Walker woont al een aantal jaren in het gebouw en zegt dat hij het leuk vindt.
‘Het is er lekker rustig’, zei hij. “Niemand stoort mij.”
Center Avenue Housing – voorheen de thuisbasis van het Hill District Y – staat bekend als een SRO, een afkorting van woningen voor ‘single room occupancy’.
SRO’s zijn van cruciaal belang voor het huisvesten van de inwoners met de laagste inkomens in de regio, aldus voorstanders en deskundigen op het gebied van huisvesting.
SRO’s variëren van gebouw tot gebouw, maar het zijn doorgaans woningen in slaapzalen, waar bewoners hun eigen bed en kamer hebben, maar vaak badkamers, een gemeenschappelijke keuken of andere ruimtes delen. Huurders zijn meestal alleenstaande volwassenen en kunnen er een paar maanden of vele jaren wonen.
Het is onduidelijk hoeveel SRO-kamers er lokaal precies bestaan. Naast de Center Avenue met 74 eenheden omvatten grotere SRO’s in Pittsburgh: Residences at Wood Street Downtown (259 eenheden); McKeesport Downtown Housing (84 eenheden); een deel van Second Avenue Commons, Downtown (43 eenheden die momenteel leeg staan vanwege schade door een brand eerder dit jaar); en de bovenste verdiepingen van de Allegheny YMCA in de North Side (ondergaat een ingrijpende renovatie, 88 eenheden na voltooiing), naast een paar andere kleinere locaties en enkele informele operaties.
De huurprijzen zijn doorgaans uiterst betaalbaar: tussen de $400 en $500 per maand, inclusief nutsvoorzieningen en in sommige gevallen maaltijden en sociale voorzieningen.
“Dit is een woning met een zeer lage drempel”, zegt Jennifer Carter, vastgoedmanager bij Wood Street en voormalig manager bij Center Avenue.
Omdat SRO-huren zo betaalbaar zijn, zijn de gebouwen een cruciaal onderdeel van het voorkomen van dakloosheid.
“Het is een heel belangrijk onderdeel van ons betaalbare huisvestingssysteem”, zegt Lena Andrews, CEO van ACTION Housing, een non-profitorganisatie, die betrokken is geweest bij de herontwikkeling en het beheer van een aantal lokale SRO’s.
“De mensen die daar wonen, zullen in werkelijkheid mensen zijn die … het meeste moeite zouden hebben om huisvesting te betalen”, zegt Sarah Saadian, senior vice-president beleid en terreinorganisatie van de National Low-Income Housing Coalition.
“Dus typisch zijn het huishoudens met extreem lage inkomens, inclusief degenen die het grootste risico lopen dakloos te worden,” zei ze. “En dat komt voor een groot deel omdat de huizenmarkt weinig mogelijkheden biedt voor mensen met een extreem laag inkomen.”
SRO’s en andere soortgelijke goedkope, eenvoudige huisvestingsopties zoals pensions waren ooit veel wijdverspreider in de meeste Amerikaanse steden.
“(SRO’s zijn) een groot deel geweest van de geschiedenis van de huisvesting in de Verenigde Staten”, zegt Shamus Roller, uitvoerend directeur van het National Housing Law Project.
Veel SRO’s zijn in de jaren zestig, zeventig en tachtig gesloopt of gesloten. Veranderende marktomstandigheden en arbeidspatronen (velen hadden ooit alleenstaande werknemers gehuisvest die vanuit plattelandsgebieden naar steden verhuisden om werk te zoeken), de groei van de buitenwijken en veranderingen in het federale beleid ten gunste van eengezinswoningen droegen allemaal bij.
In sommige gevallen, waar de gebouwen als louche werden beschouwd of als huisvesting voor ongewenste bewoners, richtten sommige steden zich op hen voor ‘stadsvernieuwing’ en sloopten ze, volgens ‘Living Downtown: The History of Residential Hotels in the United States’, waarin de geschiedenis van SRO’s.
Het is onduidelijk hoeveel SRO-kamers er landelijk verloren zijn gegaan, maar de auteur van het boek schatte dat er vóór 1970 waarschijnlijk miljoenen kamers waren gesloten, verbouwd of afgebroken in grote Amerikaanse steden.
Volgens Roller bestaat er nu enige erkenning dat SRO’s veel mensen van de straat hielden.
“Ik denk dat wat er nu verandert, is dat mensen zich realiseren dat een deel van de reden dat we tegen dakloosheid worstelen, is dat er (niet) genoeg SRO’s zijn,” zei Roller.
Hoewel sommige voorstanders van huisvesting hebben gewezen op SRO’s als een mogelijke gedeeltelijke oplossing voor het Amerikaanse tekort aan betaalbare woningen, zouden bestemmingswetten het op de meeste plaatsen moeilijk maken om nieuwe SRO’s te bouwen.
Het behoud van de overgebleven SRO’s is van cruciaal belang, zegt Lauri Fink, senior programmamedewerker bij de Hillman Family Foundations. De Henry L. Hillman Foundation is betrokken geweest bij de financiering van een aantal huisvestingsinitiatieven, waaronder het creëren en behouden van SRO-eenheden.
“Het is heel belangrijk dat we deze als hulpbron niet verliezen”, zei ze.
De exploitatie ervan kan echter een uitdaging zijn, zegt Andrews van ACTION Housing, omdat de huurprijzen laag moeten blijven om betaalbaar te zijn voor de bewoners, maar de kosten voor dergelijke oude gebouwen zijn vaak hoog.
“Het is een waardevolle investering. Maar het is duur”, zei Andrews.