Zuid-Afrikaanse fossielen onthullen de epische reis van een oud beest naar de vergetelheid

Geschreven door Will Dunham

WASHINGTON (Reuters) – Het was een moeilijk moment voor het leven op aarde. De op hol geslagen opwarming van de aarde, veroorzaakt door catastrofale vulkanen in Siberië, veroorzaakte de ergste massale uitsterving ooit – waarbij mogelijk 90% van de soorten werd uitgeroeid – ongeveer 252 miljoen jaar geleden aan het einde van de Perm-periode.

In tegenstelling tot de asteroïde 66 miljoen jaar geleden die de dinosaurussen vernietigde, vond dit uitsterven plaats gedurende een lange periode, waarbij soorten één voor één werden gedecimeerd naarmate de omstandigheden verslechterden. Fossielen die in Zuid-Afrika zijn opgegraven, bieden een kijkje in het drama, zeiden wetenschappers maandag, en vertelden het verhaal van een roofdier dat gedurende meerdere generaties de halve wereld rond migreerde in een wanhopige en uiteindelijk mislukte poging om te overleven.

Dit beest, een sabeltandzoogdier ter grootte van een tijger genaamd Inostrancevia, was alleen bekend van fossielen die waren opgegraven in de noordwestelijke hoek van Rusland, grenzend aan de Noordelijke IJszee, totdat nieuwe overblijfselen werden ontdekt op een boerderij in centraal Zuid-Afrika.

Fossielen geven aan dat Inostrancevia zijn plaats van herkomst verliet en in de loop van de tijd – misschien wel honderden of duizenden jaren – ongeveer 7.000 mijl (12.000 km) over het oude supercontinent van de aarde migreerde in een tijd dat de huidige continenten verenigd waren. Inostrancevia vulde de ecologische niche van toproofdier in zuidelijk Afrika die vrij kwam nadat vier andere soorten al waren verdwenen.

“Het duurde daar echter niet lang”, zei paleontoloog Christian Kammerer van het North Carolina Museum of Natural Science, hoofdauteur van het onderzoek gepubliceerd in het tijdschrift Current Biology, en merkte op dat Inostrancevia en al zijn naaste verwanten verdwenen in de massale uitsterving . Het heet “The Great Dying”.

“Daarom hebben ze geen levende nakomelingen, maar zijn ze lid van een grotere groep die synapsiden wordt genoemd, waaronder zoogdieren als levende vertegenwoordigers,” voegde Kammerer eraan toe.

Inostrancevia maakt deel uit van een groep dieren die protomammals worden genoemd en die reptiel- en zoogdierachtige kenmerken combineren. Het was 10 tot 13 voet (3-4 m) lang, ongeveer zo groot als een Siberische tijger, maar met een relatief grotere en langgerekte schedel en massieve, scheermesachtige tanden.

Verhaal gaat verder

“Ik vermoed dat deze dieren voornamelijk prooien doodden met hun sabelachtige hoektanden en ofwel stukken vlees afsneden met de gekartelde snijtanden of, als ze klein genoeg waren, de prooi in hun geheel doorslikten,” zei Kammerer.

Het lichaam van Inostrancevia had een ongebruikelijke houding die typerend is voor proto-zoogdieren, niet helemaal uitgestrekt zoals reptielen of rechtopstaand zoals zoogdieren, maar iets daartussenin, met uitgestrekte voorpoten en meestal rechtopstaande achterpoten. Ze missen ook de gezichtsspieren van zoogdieren en zullen geen melk produceren.

“Of deze dieren al dan niet harig zijn, blijft een open vraag,” zei Kammerer.

De massale uitsterving, die plaatsvond over een periode van ongeveer een miljoen jaar, maakte de weg vrij voor de komst van dinosaurussen in de latere Trias-periode. Supervolkanen ontketenden lavastromen over grote delen van Eurazië en pompten gedurende duizenden jaren koolstofdioxide de atmosfeer in. Dit heeft geleid tot opwarming van de aarde, zuurstoftekort in de zeeën en atmosfeer, verzuring van de oceanen en wereldwijde woestijnvorming.

De toproofdieren waren bijzonder kwetsbaar voor uitsterven omdat ze het meeste voedsel en de meeste ruimte nodig hebben.

“Ze hebben de neiging om er relatief lang over te doen om volwassen te worden en hebben weinig nakomelingen. Wanneer ecosystemen worden verstoord en prooivoorraden worden verminderd of beschikbare habitats beperkt zijn, worden grote roofdieren onevenredig getroffen, ” zei Kammerer.

Onderzoekers zien overeenkomsten tussen de Perm-crisis en door de mens veroorzaakte klimaatverandering.

“De ontberingen waarmee deze soorten werden geconfronteerd, waren een direct gevolg van de klimaatcrisis van de opwarming van de aarde, dus ze hadden echt geen andere keuze dan zich aan te passen of uit te sterven. Dit blijkt uit hun korte doorzettingsvermogen ondanks deze omstandigheden, maar paleontoloog en co-auteur Pia Viglietti van het Museum of Natural Sciences zei Field in Chicago: “Ze zijn uiteindelijk een voor een verdwenen.”

Viglietti voegde eraan toe: “In tegenstelling tot onze Perm-voorouders hebben we het vermogen om iets te doen om te voorkomen dat dit soort ecosysteemcrises zich opnieuw voordoen.”

(Rapportage door Will Dunham; redactie door Rosalba O’Brien)