ANTALYA, Turkije (AP) – Staande in een oude orthodoxe kerk in Antalya met een bijbel in de ene hand en een kaars in de andere, leidde dominee Ioan Koval een van zijn eerste diensten in Turkije nadat de leiding van de Russisch-orthodoxe kerk had besloten om hem ontlasten. Na zijn gebeden voor vrede in Oekraïne.
Toen president Vladimir Poetin afgelopen september een gedeeltelijke mobilisatie van reservisten beval, vroeg de Moskouse patriarch Kirill zijn geestelijken om te bidden voor de overwinning. Staande voor het altaar en enkele tientallen van zijn parochianen in een van de kerken in Moskou, besloot Koval vrede boven de bevelen van de patriarch te stellen.
“Met het woord ‘overwinning’, zei Koval, kreeg het gebed een propaganda-betekenis, aangezien het het juiste denken vormde onder de parochianen, en onder de geestelijkheid, over waar ze aan moesten denken en hoe ze tegen deze vijandige acties moesten aankijken.” “Het was tegen mijn geweten. Ik kon niet zwichten voor deze politieke druk van de hiërarchie.”
In een meermaals gereciteerd gebed veranderde de 45-jarige priester slechts één woord en verving hij “overwinning” door “vrede” – maar het was genoeg voor een kerkelijke rechtbank om zijn priesterlijke rang te verwijderen.
Openlijk bidden of oproepen tot vrede vormt ook een risico op vervolging door de Russische staat. Kort nadat Russische troepen Oekraïne waren binnengevallen, keurden de wetgevers wetgeving goed die het mogelijk maakte duizenden mensen te vervolgen wegens “belastering van het Russische leger”, een aanklacht die eigenlijk van toepassing is op alles wat in tegenspraak is met het officiële verhaal, of het nu gaat om een opmerking op sociale media of een gebed in kerk.
Gemodelleerd naar het autoritaire regime van Poetin, heeft Kirill een harde kerkelijke hiërarchie opgebouwd die volledige naleving vereist, vertelde Andrei Desnitsky, een professor filologie aan de Universiteit van Vilnius in Litouwen, aan de Associated Press. Als de priester weigert het gebed van de patriarch voor te lezen, twijfelt hij aan zijn loyaliteit.
En Desnitsky, een oude kenner van de Russische kerk, voegde eraan toe: “Als je niet trouw bent, dan is er geen plaats voor jou in de kerk.”
Toen de oorlog begon, zwegen de meeste priesters, uit angst voor druk van de kerk en de staat; Slechts een klein deel is gesproken. Van de meer dan 40.000 geestelijken van de Russisch-Orthodoxe Kerk hebben slechts 300 priesters een encycliek ondertekend waarin wordt opgeroepen tot vrede in Oekraïne.
Maar Natalia Vasilevich, coördinator van de mensenrechtengroep Christians Against the War, zei dat alle publieke stemmen tegen de oorlog cruciaal zijn.
“Het breekt wat lijkt op een verenigd standpunt van de Russisch-orthodoxe kerk”, vertelde ze de Associated Press.
Sinds het begin van de oorlog telde het team van Vasilievich minstens 30 orthodoxe priesters die onder druk stonden van religieuze of staatsautoriteiten. Maar ze zegt dat er mogelijk meer gevallen zijn, omdat sommige predikanten bang zijn om over onderdrukking te praten, uit angst dat het meer zal brengen.
De Russisch-Orthodoxe Kerk legt uit dat de repressie tegen priesters die zich tegen de oorlog uitspraken een straf is voor hun zogenaamde betrokkenheid bij de politiek.
“Geestelijken die zichzelf veranderen van priesters in politieke agitators en mensen die betrokken zijn bij politieke strijd, stoppen duidelijk met het vervullen van hun pastorale plicht en zijn onderworpen aan een wettelijk verbod”, zei Vakhtang Kipshidze, plaatsvervangend hoofd van de persdienst van de kerk. AP.
Ondertussen zei Vasilievich dat priesters die openlijk de oorlog in Oekraïne steunen geen repercussies ondervinden, bovendien worden ze gesteund door de staat.
“Het Russische regime is geïnteresseerd in het luider laten klinken van deze stemmen”, voegde ze eraan toe.
Priesters die weigeren zich bij dit koor aan te sluiten of zwijgen, kunnen worden overgeplaatst, tijdelijk van hun taken worden ontheven of van hun werk worden ontslagen – en verliezen hun loon, huisvesting, uitkeringen en vooral hun diensten aan hun kudde.
“Ik heb mijn keuze nooit in twijfel getrokken”, zei Koval. “Ik, mijn ziel, mijn hele wezen was tegen deze oorlog. Het was voor mij onmogelijk om de invasie van Oekraïne door Russische troepen te steunen met mijn gebeden. “
Nadat de rechtbank van de Russisch-orthodoxe kerk had besloten dat hij moest worden afgezet, ging Koval in beroep bij de oecumenische patriarch Bartholomeus van Constantinopel, die zijn recht beweerde om beroepschriften van de geestelijkheid van andere orthodoxe kerken te ontvangen, ondanks de bezwaren van Rusland.
In juni besloot het patriarchaat van Constantinopel dat Koval werd gestraft voor zijn standpunt over de oorlog in Oekraïne en besliste om zijn heilige status te herstellen. Op dezelfde dag stond Bartholomew hem toe om in zijn kerken te dienen.
Ook priester Ioan Burdin wilde de Russisch-Orthodoxe Kerk verlaten nadat hij zich in een kapel bij Kostroma uitsprak tegen de oorlog en door de plaatselijke rechtbank werd beboet wegens laster tegen het Russische leger. Hij vroeg de patriarch om ermee in te stemmen hem over te plaatsen naar de Bulgaars-Orthodoxe Kerk, maar in plaats daarvan verbood Kirill hem om te dienen totdat de priester zich in het openbaar verontschuldigde.
“Mijn positie, die ik eerst op de website heb vermeld, daarna in de kerk en later tijdens het proces, was een uitdrukking van mijn religieuze overtuigingen”, zei de priester tegen Associated Press. “Aangezien alle mensen broeders zijn, wordt elke oorlog, elk militair conflict, hoe dan ook, een broedermoord.”
Berdan mocht niet in de kerk dienen en gaf zijn preken door aan een Telegram-kanaal waar hij orthodoxe christenen instrueert in verbijstering over de steun van de patriarch voor de oorlog.
Gedurende zijn meer dan twee decennia aan de macht heeft Poetin de positie van de Russisch-Orthodoxe Kerk sterk verbeterd en haar prestige, rijkdom en macht in de samenleving vergroot na decennia van onderdrukking of onverschilligheid onder Sovjetleiders.
Op hun beurt steunden haar leiders, zoals patriarch Kirill, zijn initiatieven. De kerk wierp haar gewicht achter de oorlog in Oekraïne en het was gebruikelijk om geestelijken troepen en uitrusting te zien zegenen terwijl ze ten strijde trokken en Gods zegeningen afsmeekten op campagne.
Priester Iakov Vorontsov, een priester in Kazachstan, was geschokt en wanhopig toen hij voor het eerst het nieuws over de oorlog hoorde. Hij hoopte dat de kerk tussenbeide zou komen om het geschil te beslechten. Maar noch zijn collega’s, noch zijn superieuren steunden zijn oproep om vrede te prediken.
“Ik realiseerde me dat niemand de woorden over vrede hoort”, zegt de 37-jarige dominee. “Het had moeten worden doorgegeven aan mensen, aan onze kudde, maar dat was niet het geval. Toen besefte ik dat ik een ander hulpmiddel had: sociale netwerken.”
Terwijl zijn anti-oorlogsberichten op Facebook online steun kregen, was de offline reactie vijandig. Zijn superieuren namen hem verschillende keren opnieuw in dienst, verboden hem te prediken en zeiden tegen de parochianen dat ze bij hem uit de buurt moesten blijven. Uiteindelijk gaf de priester de hoop op en besloot tijdelijk te stoppen met dienen in de Russisch-Orthodoxe Kerk.
“Ze wilden dat ik wegging, en uiteindelijk kregen ze het”, zegt de priester, zittend in zijn appartement zonder het zwarte gewaad dat hij de afgelopen 13 jaar heeft gedragen. “Maar ik heb mijn rang niet opgegeven, ik heb voorlopig besloten dat ik in deze situatie niet tot die mensen kon behoren.”
De invloed van de patriarch overschrijdt de grenzen van zijn land en zijn bevelen gelden zelfs voor priesters die in het buitenland dienen. In februari schorste Kirill de priester Andrei Kordushkin, een aalmoezenier van een orthodoxe kerk in Madrid, voor drie maanden vanwege zijn anti-oorlogsstandpunt.
Kipshidze zei dat Kordushkin werd gestraft voor “het aanzetten tot haat” onder zijn parochianen. Maar de priester zegt dat het een waarschuwing is om hem te ontmoedigen voor verdere kritiek.
“Ik denk niet dat er juridisch iets mis met me was”, zei Kurdushkin. “Als er geen canonieke misdaad is, betekent dit dat het kerkelijk recht eenvoudigweg wordt gebruikt als een mechanisme van politieke repressie.”
Vanaf het begin van de oorlog veroordeelde Kordushkin publiekelijk de Russische invasie en pleitte hij regelmatig voor vrede in Oekraïne. Hij vindt dat priesters niet mogen zwijgen en een christelijke boodschap aan de mensen moeten overbrengen.
“Het is onze plicht om ons uit te spreken, koste wat het kost.”
___
Journalisten van Associated Press Ian Sullivan in Madrid en Vladimir Tretyakov in Almaty, Kazachstan, droegen bij.
___
De religieuze verslaggeving van de Associated Press wordt ondersteund door The Associated Press samenwerking Met The Conversation US, gefinancierd door Lilly Endowment Inc. , AP is als enige verantwoordelijk voor deze inhoud.
“Bierliefhebber. Toegewijde popcultuurgeleerde. Koffieninja. Boze zombiefan. Organisator.”
More Stories
Heropening van de grensovergang bij Kerem Shalom voor de levering van humanitaire hulp
Israël neemt de controle over de grensovergang bij Rafah over terwijl gesprekken over een staakt-het-vuren met onzekerheid te maken hebben: live updates
Oekraïne heeft aangekondigd dat het een Russisch complot heeft verijdeld om president Volodimir Zelenski te vermoorden