Rusland neemt afscheid van Michail Gorbatsjov’s “langzame pad naar vrijheid” Michail Gorbatsjov

TDe Pillar Hall in het House of Guilds is een grote oude balzaal waar Sovjetleiders worden geparadeerd terwijl ze stierven. Bijna een eeuw lang werd het lichaam van Vladimir Lenin drie dagen voor zijn begrafenis in goede staat bewaard. Stalin en Brezjnev volgden hem. Momenteel Mikhail Gorbachev Hier, bleek in een verlichte kist: de laatste Sovjetleider wordt eindelijk begraven.

Vladimir Poetin is niet hier, een minachting die het Kremlin zei was Door zijn drukke agenda. Niettemin kwamen duizenden Russen hun respect betuigen, in de rij voor de theaters en trendy cafés in de binnenstad, en iedereen zegt dat Michail Gorbatsjov voor sommigen nog steeds een held is.

“Hij deed veel, maar nu haten de mensen in ons land hem”, vertelde Vladimir Gubarev, een gepensioneerde journalist die zaterdagochtend in de rij stond met een paar anjers in zijn hand. waarnemer. “Mensen willen snel gelukkig zijn. Meteen. Gorbatsjovs weg was de langzame weg naar vrijheid, naar echte vrijheid. En hij had niet genoeg tijd.”

Voor velen was het binnenkomen van de zaal een daad van waardering en verzet om de nagedachtenis te eren van een leider die nieuwe vrijheden bracht en de ineenstorting van zijn land bespoedigde. “Hij was een groot man”, zei Gubarev, “dus onmiddellijk na zijn dood zeggen mensen vriendelijke woorden over hem.” “Maar pas nadat hij weg was. Omdat hij tijdens zijn leven gevaarlijk was. Hij was de vijand.”

Gorbatsjov, een harde communist die de tekortkomingen van het Sovjetsysteem zag, verloor de controle over zijn hervormingen en zag hoe de Sovjet-Unie de ineenstorting probeerde te redden. De volgende 30 jaar lanceerden een strijd om zijn nalatenschap, waardoor zijn relatie met Poetin bekoeld werd, die een koers uitstippelde voor het terugdraaien van veel van de hervormingen die Gorbatsjov eind jaren tachtig in gang had gezet. Hij was een beroemd figuur voor de verdeeldheid onder de Russen: Pizza Hut heeft zelfs een advertentie gefilmd In 1997 blijkt een familie te kibbelen over zijn erfenis.

“Hij zei graag dat de geschiedenis een wispelturige dame was die nooit wist welke kant het op zou gaan”, zegt Pavel Palachenko, een voormalig vertaler die tientallen jaren met Gorbatsjov werkte en nu het hoofd is van zijn persdienst.

“Hij begreep dat er nogal wat mensen waren die hem de schuld gaven Rusland om de Sovjet-Unie te ontbinden; “Hij vond de kritiek niet onterecht”, zei Palachenko. Het is het schuldspel, de onwetende beschuldigingen en laster die hij verwierp. Ik heb een fout gemaakt.”

En terwijl Poetin afwezig was op de begrafenis, was de Russische staat dat niet. Een geüniformeerde militaire wacht stond naast een portret van Gorbatsjov toen rouwenden de Raad van Vakbonden binnengingen, en de Nationale Garde patrouilleerde in de zalen van het 18e-eeuwse paleis.

De stilte viel toen mensen de van hout en marmer gemaakte Pillar Hall binnengingen, waar lichte operamuziek speelde en de lichten gedimd waren, behalve om de kist van Gorbatsjov te markeren. Rouwenden zwermden voorbij, sommigen lieten bloemen achter of bogen in eerbied, anderen stopten om een ​​foto te maken. Familieleden en enkele hoogwaardigheidsbekleders, waaronder de Nobelprijswinnende journalist Dmitry Muratov, zaten in de buurt. Rouwenden werden voor een kader soldaten in parade-uniformen geduwd, bajonetten in hun geweren geklemd, en terug de wereld in. Het hele proces duurde ongeveer twee minuten.

Er was een verborgen spanning: dit was misschien wel de grootste bijeenkomst van liberale Russen in de hoofdstad sinds de anti-oorlogsprotesten die uitbraken na de invasie eind februari. Velen namen deel aan het protest, hoewel de publieke oppositie bijna uit het land is verdwenen.

“Het is zes maanden geleden dat zoveel fatsoenlijke mensen op één plek samenkwamen”, zei Alexey, een amateurfotograaf die de ceremonie bijwoonde. Hij verzocht om zijn achternaam niet te gebruiken vanwege bezorgdheid over de veiligheid.

Degenen die dicht bij Gorbatsjov stonden, zeiden dat hij persoonlijk leed ondervond vanwege de gebeurtenissen die plaatsvonden in Oekraïne In de laatste maanden van zijn leven zag hij af van het op zich nemen van een meer publieke rol vanwege zijn verslechterende gezondheid.

Hij voelde een scherpe pijn toen ik deze dingen noemde. Ik kan het je zeker vertellen, zei Palachenko. Balachenko voegde eraan toe dat Gorbatsjov persoonlijk instemde met een verklaring van zijn instelling waarin werd opgeroepen tot een “vroegtijdige stopzetting van de vijandelijkheden en een onmiddellijke start van vredesonderhandelingen”.

De erfenis van Gorbatsjov zelf compliceert de zaken echter. De voormalige Sovjetleider vertelde in 2016 aan een interviewer dat hij de acties van Poetin op de Krim steunde, en naarmate zijn gezondheid verslechterde, was zijn stem opvallend afwezig toen de omvang en wreedheid van de oorlog in Oekraïne duidelijk werd.

Palachenko verdedigde zijn voormalige baas. “Ik denk dat de mensen die op hun Facebook-pagina’s en in de media schreven dat Gorbatsjov zwijgt… ik vind dit oneerlijk.

Ze begrepen niet heel eenvoudige dingen. En we kunnen geen dingen zeggen over zijn gezondheid die nu glashelder zijn.”

Buiten hing de oorlog blijkbaar boven de begrafenis. Een bord op het nieuwe podium van het Bolshoi Theater luidt: “We zullen de klus klaren!” Het droeg pro-oorlogssymbolen, waaronder het oranje en zwarte patriottische Sint-Jorislint, evenals V’s en Z’s die veroveringssymbolen werden.

Op de vraag hoe Gorbatsjov de oorlog had moeten aanpakken, zei Sergei Truba, een gepensioneerde van het feest: “Hij heeft het belangrijkste in zijn leven al gedaan.” Toen hem werd gevraagd wat het betekent, antwoordde hij: “Perestrojka.” Over de oorlog zei hij: “Zijn stem zou geen enkel verschil hebben gemaakt. Hij kan dit niet veranderen.”

“Ik haatte Gorbatsjov eigenlijk”, zei Truba, eraan toevoegend dat hij Gorbatsjov en Jeltsin had veroordeeld als de belangrijkste boosdoeners bij het versnellen van de ineenstorting van de Sovjet-Unie. “Maar zodra Poetin arriveerde, veranderde alles voor mij… Ik realiseerde me hoe geweldig een man hij was voor ons.”